Trong tình trạng dịch bệnh covid-19 diễn ra kéo dài và liên tục tăng nhanh, ở TPHCM và các tỉnh thành phía nam phải nghiêm túc thực hiện theo chỉ thị 16 của Thủ Tướng Chính Phủ. Do đó, nhiều doanh nghiệp đã phải khẩn trương thực hiện nguyên tắc “3 tại chỗ”, bao gồm sản xuất, cách ly và ăn uống tại chỗ, nhằm mục đích đảm bảo được “mục tiêu kép”, vừa phòng chống bệnh, vừa phát triển kinh tế. Tuy nhiên, đến nay có đến 90% các doanh nghiệp dệt may, da giày ở các tỉnh thành này không đảm bảo được nguyên tắc “3 tại chỗ” nên buộc phải ngừng sản xuất. Nếu tình trạng dịch cứ kéo dài, nguy cơ mất các đơn hàng sẽ ngày càng tăng cao.
Theo đó, các doanh nghiệp đang đối mặt với rất nhiều vấn đề, gây ra rất nhiều thiệt hại, thậm chí còn phải đền bù những đơn hàng vì chậm trễ. Từ đó, khiến doanh nghiệp không dám ký nhận thêm.
Mục Lục
Các doanh nghiệp dệt may da giày nguy cơ hủy đơn hàng
Dịch bệnh đang khiến nhiều doanh nghiệp dệt may khó có thể duy trì được sản xuất kinh doanh. Số ít hoạt động theo mô hình “3 tại chỗ” hoặc “1 cung đường, 2 điểm đến” cũng cầm chừng và nguy cơ không thực hiện được. Hiện nay, hai thách thức lớn nhất mà ngành dệt may đang phải đối mặt; là đứt gãy chuỗi cung ứng và thiếu lao động.
Ngành dệt may đối mặt đứt gãy chuỗi cung ứng và thiếu lao động
Ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn Dệt may Việt Nam cho rằng, sản xuất theo mô hình “3 tại chỗ” chỉ có thể duy trì trong ngắn hạn. Hiện nay, mô hình “3 tại chỗ” chỉ có thể áp dụng với doanh nghiệp ngành dệt, sợi với khu nhà xưởng rộng, ít công nhân, còn với ngành may thì không. Ông Lê Tiến Trường đề xuất, các địa phương cần linh hoạt trong điều hành để doanh nghiệp có thể hoạt động sản xuất kinh doanh an toàn dựa trên những tiêu chuẩn thống nhất.
“Rõ ràng, chúng ta cũng không thể kéo dài “3 tại chỗ” hoặc “1 cung đường, 2 điểm đến”. Dự báo trong khoảng 1 tháng nữa, các doanh nghiệp như dệt may; da giày cũng sẽ không chịu đựng được nữa. Cơ quan quản lý nhà nước, ngành y tế cũng phải tính đến; trong điều kiện đó thì có tổ chức sản xuất không. Thứ hai là phải đảm bảo thống nhất giữa các địa phương về đi lại. Về tiêu chuẩn doanh nghiệp có thể làm việc.
Hiện nay, mỗi địa phương, thậm chí mỗi xã có tiêu chuẩn khác nhau, rất khó để doanh nghiệp hoạt động. Nếu đã xác định là lâu dài thì cần sớm có hướng dẫn thống nhất trên cả nước; để doanh nghiệp sớm quay trở lại sản xuất. Nếu cứ dừng mà biết là dừng lâu thì doanh nghiệp sẽ không còn sức chịu đựng”. Ông Lê Tiến Trường nêu ý kiến.
Ngành da giày khó áp dụng được phương án “3 tại chỗ”
Với ngành da giày, dịch bệnh cũng khiến doanh nghiệp trong ngành khó có thể áp dụng phương án “3 tại chỗ”. Bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Da giày, túi xách Việt Nam chia sẻ, việc đưa ra mô hình sản xuất mới linh hoạt để phù hợp với thực tế, điều kiện từng doanh nghiệp không có nghĩa là phủ nhận mô hình “3 tại chỗ”.
Doanh nghiệp đang thực hiện tốt “3 tại chỗ” vẫn tiếp tục duy trì, khuyến khích. Còn doanh nghiệp đang gặp khó khăn thì linh động. Áp dụng các phương án sản xuất an toàn, bảo đảm phòng chống dịch. Theo bà Phan Thị Thanh Xuân, đặc thù của mỗi doanh nghiệp, ngành hàng rất khác nhau. Do vậy, cần nâng cao tính linh hoạt của doanh nghiệp. Từ đó đề xuất phương án phù hợp nhất cho sản xuất.
Cần phải nâng cao tính trách nhiệm của doanh nghiệp
Bà Xuân cho rằng, cần phải nâng cao tính trách nhiệm; và sự tham gia của doanh nghiệp trong phòng chống dịch bệnh Covid-19. Quá trình vừa qua, doanh nghiệp hoàn toàn bị động, tất cả đều phải chờ đợi ý kiến chỉ đạo từ địa phương nên chưa tận dụng được nguồn lực doanh nghiệp để tham gia hoạt động này. “Thời gian tới, cần phát triển y tế tại chỗ của doanh nghiệp, ứng phó tình huống khẩn cấp xảy ra. Đặc thù mỗi doanh nghiệp, mỗi ngành hàng rất khác nhau, do vậy, cần nâng cao tính linh hoạt của doanh nghiệp. Doanh nghiệp sẽ xây dựng phương án, đề xuất phương án sản xuất phù hợp nhất để đảm bảo an toàn và phương án cũng được y tế địa phương xem xét và phê duyệt.
Như vậy, sẽ có sự trao đổi mà không còn là tuân thủ từ trên xuống. Chúng tôi cũng thấy khâu đào tạo doanh nghiệp để có y tế tại chỗ là hoàn toàn cần thiết. Doanh nghiệp phải nắm bắt được ứng phó cụ thể, hướng dẫn cụ thể trong các tình huống xảy ra, thì đấy là những việc cần làm trong thời gian sắp tới”. Bà Phan Thị Thanh Xuân đề xuất.
Nhiều doanh nghiệp lớn đang dần ngưng hoạt động
Mới đây, 2 đơn vị chuyên gia công cho thương hiệu giày Nike là Pouyuen Việt Nam; và Changshin Việt Nam phải tiếp tục thông báo tạm dừng hoạt động. Trong đó, Changshin Việt Nam cho toàn bộ 42.000 lao động công ty tiếp tục tạm ngưng sản xuất đến ngày 12/8 và 56.000 công nhân của Pouyuen cũng tạm nghỉ việc đến ngày 9/8. Điều đó đồng nghĩa với việc quy trình sản xuất; tiến độ cung ứng cho Nike đều bị gián đoạn trong gần 1 tháng qua. Đại diện Công Ty TNHH HwaSeung Vina – Công ty có 100% vốn đầu tư Hàn Quốc chuyên sản xuất giày thể thao thương hiệu Adidas, Reebok cũng xác nhận công ty sẽ tiếp tục ngưng hoạt động đến 16/8.
Thực tế hiện nay các doanh nghiệp đang rất cố gắng để duy trì sản xuất. Bởi nếu ngừng hoạt động trong thời điểm này; khi hoạt động lại sẽ rất khó để phục hồi và lấy lại thương hiệu. Đặc biệt, nếu doanh nghiệp ngừng sản xuất nguy cơ sẽ đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu; mất đơn hàng sẽ không lấy lại được kể cả thời hậu Covid-19, nhất là đơn hàng xuất khẩu. Việc áp dụng các biện pháp nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh là cần thiết. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, thời điểm, cách tiếp cận; chiến lược phù hợp sẽ giúp quá trình phòng chống dịch hiệu quả hơn.